De oudst werkende boerderij van Nederland
De oudst werkende boerderij van Nederland (Gasterij de Toren)
Mogelijk is de boerderij van de familie Rosenboom de oudste boerderij in de Utrechtse Waarden. Het is een boerderij van het zgn. langhuis-type. Een gevelsteen vermeldt naast de letters TRB het jaartal 1561. Het is niet bekend waar de letters TRB voor staan. Het zijn waarschijnlijk initialen.
Opvallend is dat de boerderij in de 19e en 18e eeuw in het bezit is van de familie Rosenboom en de voornaam van Tijmen van zoon op zoon gaat. (De zoon van Kees en Lenie Rosenboom, de huidige eigenaars, heet Thieme.) Indien de familie de boerderij al in 1561 in bezit had is de kans groot dat de initialen staan voor Tijmen RosenBoom.
In de gevels zijn IJssel- en Rijnsteen verwerkt. In de vijf traveeën brede voorgevel bevinden zich vier zesruits schuifvensters. (Een travee is ook begrip in de vlakverdeling van een gevel en is een deel van een gebouw dat wordt bepaald door twee opvolgende steunpunten in de lengterichting van het gebouw.) In de tweede travee van links is de geprofileerde voordeur met bovenlicht en vloedstoep gesitueerd. De strekken boven deur en venster zijn uitgevoerd in Rijnsteen. Boven de drie middelste strekken bevinden zich ontlastingsbogen waarin tufsteen verwerkt is.
In de boogvelden zien we gepleisterde driepasversieringen, een invloed van de late gotiek. Op de zolderverdieping zijn twee zesruits schuifvensters geplaatst. Het voorkomen van zowel ontlastingsbogen als strekken boven dezelfde muuropeningen wijst op verbouwingen in de loop der eeuwen, de laatste vermoedelijk aan het eind van de 19e eeuw. De voor- en achtergevel echter zijn nog grotendeels authentiek.
Ook in het interieur komen nog veel oude elementen voor, zoals de 17e eeuwse brandgevel met betegelde schouw, de plavuizenvloer in de voorkamer, het balken plafond met sleutelstukken, een spitsboogvormige nis in een tussenmuur en de nog vrijwel in oorspronkelijke staat verkerende deel. Het afgewolfde rieten zadeldak is aan de rechterzijde opgelicht boven een dakkapel. In de linkergevel bevindt zich een hoog opgemetselde vensterpartij die door de rieten kap heen steekt en een plat dakje heeft, De 17e en 19e eeuwse schuren, het 19e eeuwse boenhok en de leilinden aan voor- en achterzijde maken het geheel tot een fraai en uniek voorbeeld van een oud Benschops boerenbedrijf.
Heel bijzonder is de grote zorg die familie Rosenboom besteedt aan het behoud van dit boerderijensemble en dit wordt gecombineerd met het behoud en doorontwikkeling van het agrarisch bedrijf. Mede dankzij de grote gastvrijheid van de familie Rosenboom kunnen veel mensen dat ook beleven.
Op deze monumentale boerderij wordt nog steeds “geboerd”. Neem hier een kijkje.