Paulus van Haestrecht

door Rob Anders, Josefien Versteeg, Mariêlle Azim
20 december 2018

Bij de brug bij zwembad 'De Loete' vlakbij Boezemmolen no. 6 staat een bijzonder bord, een zogenaamd doorkijkbord. Het bord verwijst naar de plek waar ooit het kasteel van Paulus van Haastrecht (1340-1400) heeft gestaan.

Behalve Schoonhoven en Bergambacht had ook Haastrecht ooit een heus kasteel. Het beeld op het bord is zo waarheidsgetrouw als mogelijk gemaakt. Veel archeologisch onderzoek en studie naar andere kastelen van deze Heer Paulus is hieraan voorafgegaan. Vooral de in 1966 blootgelegde fundatie heeft veel inzicht gegeven.

Op het bord is te zien waar het in 1372 door Paulus van Haastrecht gebouwde kasteel gestaan heeft. Dit 'slot of veste' bestond uit een zaaltoren met een ommuurd binnenplein met dikke muren, een uitspringende hoektoren en waarschijnlijk een poortgebouw.

Paulus van Haastrecht leefde van 1340 tot 1400. Zijn vader, Dirk Alras, was een bastaardzoon van Jan XIII, heer van Arkel. Hij stamde daarmee af van een machtig adellijk geslacht met veel bezittingen in het rivierengebied tussen Gorinchem en Gouda. Op 1 mei 1376 wordt Paulus voor het eerst genoemd als Heer van Haastrecht. Daarvoor had hij in 1356 van zijn vader het Haastrechtse veer en de visserij tussen Gouda en de Wiericke in leen gekregen.

Paulus was een rijk man. Waar zijn rijkdom vandaan komt is een raadsel. Een mogelijkheid is dat hij het vergaard heeft door zijn inkomsten uit het Haastrechtse veer, tegen exorbitante rentes uit te lenen en die rentes weer te herbeleggen.

Het wapen van Paulus van Haastrecht en de Steede en landen van Haastrecht toont drie torens. Zij symboliseren de drie door hem gebouwde kastelen in Haastrecht (1372), Bergambacht (1377) en Loon op Zand (1383). Hij was de eerste heer van Haastrecht, die de naam 'van Haastrecht' als familienaam aannam.

Vele Haastrechtenaren hebben aan de realisatie van dit bord meegewerkt o.a. Rob Anders van de Historisch Vereniging Haastrecht (archeologisch onderzoek), Josefien Versteeg (illustratie), Mariëlle Azim (grafische ontwerp).

Bekijk ook…

Meer op deze site over: