Waterbeheerders beslechten conflict na 800 jaar

Auteur Pim Steenbergen
door Pim Steenbergen
28 november 2018

BODEGRAVEN/ZWAMMERDAM- Na 800 jaar is een conflict tussen de waterbeheerders langs de Oude Rijn definitief beslecht. Dinsdag ondertekende Het Utrechtse Hoogheemraadschap De Stichtse Rijnlanden en het Zuid-Hollandse Hoogheemraadschap van Rijnland een herzien akkoord over het aan- en afvoeren van water. In de 12e eeuw twistten Holland het Sticht over de afvoer van het water uit de veenontginningen in wat nu het Groene Hart heet. Het overtollige water werd via de Oude Rijn naar de Noordzee geleid, maar toen de monding bij Katwijk verzandde vond Holland dat het Sticht zijn water maar moest houden.

Bij Zwammerdam bouwden de Hollanders een dam, waardoor stroomopwaarts wateroverlast dreigde. De Duitse keizer Frederic Barbarossa beval in 1165 dat de barrière weg moest. Tegelijkertijd bepaalde de vorst dat de Utrechters moesten betalen voor de waterafvoer. De Barbarossa’s vredesregeling vormt de basis van de waterhuishouding zoals die in de loop der eeuwen is ontwikkeld.

Er kwam een sluis waarmee de Hollanders het Utrechts water konden doorlaten als het niet ongelegen kwam. Er werden nieuwe weteringen gegraven in noordelijke en zuidelijke richting om de afvoer te verbeteren. Zo is op de kosten van het Sticht op Hollands grondgebied de Heimanswetering gegraven.

De vernieuwing van het vredesakkoord is nodig geworden door de ‘kleinschalige wateraanvoer’ die door de Oude Rijn loopt. Door de klimaatsverandering en de oprukkende verzilting vanuit de Nieuwe Waterweg, kan westelijk Nederland het water uit Utrecht in tijden van droogte goed gebruiken.

Vorig jaar werd voor het eerst de snelle aanvoer van water uit het Amsterdams Rijnkanaal bij de Meern via de Oude Rijn naar Rijnkand in gebruik gesteld. Onder zulke omstandigheden moet niet het Utrechtse Waterschap De Stichtse Rijnlanden, maar het Hoogheemraadschap van Rijnland betalen. In het nieuwe akkoord worden beide betalingen geregeld. Voor het afrekenen wordt de grootste watermeter van Nederland afgelezen. Die is geïnstalleerd bij de Bodegraafse sluis.

Bron: routeboekje Tureluren en Flierefluiten in het Groene Hart, auteur Pim Steenbergen. Uitgever: stichting Struinen en Vorsen.
©2015 Niets van deze tekst mag geheel of gedeeltelijk vermenigvuldigd of gepubliceerd worden zonder toestemming van de uitgever en auteur.

Bekijk ook…