Zwart of Rood
Wat zijn de veenweiden zonder koeien? Zwartbonten, roodbonten…. ze horen in ons polderland. Het Hollands foksucces heeft ons rundvee over de hele wereld gebracht.Van Alaska tot de Sahara grazen onze zwartbonte koeien.
Merkwaardigerwijs is roodbont vee veel minder geëxporteerd. Van oorsprong was de veekleur geografisch bepaald; zwart in Holland, rood langs Maas, Rijn en IJssel, blaarkoppen in Friesland en hier en daar nog wat lakenvelders of witrikken. Zo hoorde het en zo was het goed. Tegenwoordig is het fokken economisch bepaald en vooral invloed van Holsteiner vee heeft, door zijn uitzonderlijke melkgift, de zwartbonte koe opgestuwd in de vaart van de veestapel. Wetenschappelijk zou er geen verband bestaan tussen de economische waarde en de kleur van koeien. Toch zijn er nog steeds uitgesproken “roodbonte” of “zwartbonte boeren”. De voorkeur voor roodbont, dient een dubbel doel; zowel melk met een hoog eiwitgehalte als vlees. Zwartbonten staan te boek als ware melkfabrieken, maar de roodbonte boer vindt het veel bot en vel, met weinig “soep”.
Slechts sporadisch kiest men voor de minder kwetsbare blaarkop, die in beide kleurentypen voorkomt. Volgens de kenners is het een sterk ras, maar met de minst melkrijke genen. Het zijn slow-starters, die pas op oudere leeftijd op stoom komen en dan kunnen wedijveren met de zwartbonte. Anno 2006 behoren alle oude rassen tot de zeldzame huisdieren en ook de kleurvoorkeur verliest langzaam terrein, hoewel zwartbont nog steeds 3 keer zoveel voorkomt als roodbont. Waarom zijn er eigenlijk geen driekleurige koeien???
Pim Steenbergen.